- زایده ثقفی (یِ دَ)
زائده. ابن قدامۀ ثقفی. ابن عساکر آرد: زائده بن قدامه بن مسعود ثقفی. ابن عم مختار بن ابی عبیدۀ ثقفی است و از ابن عمر روایت دارد و بر یزید بن معاویه وفود کرده است. طبری در تاریخ گوید: چون مسلم بن عقیل در کوفه خروج کرد، مختار نیز که در آغاز با او پیمان همکاری بسته بود از خانه خود بیرون شد و در میان جمع یاران خود تا مسجد رفت، زائده بن قدامه با عبدالرحمن بنزد مختار رفتند و به اصرار وی را وادار کردند که آن شب را تا بصبح زیر علم عمرو بن حریث بسر آرد، سپس بهمراهی زائده بنزد عبیدالله بن زیاد رفت. ابن زیاد مختار را سخت ملامت کرد و با چوب دستی خود چشمان وی را مجروح و او را زندانی ساخت.
پس از واقعۀ قتل حضرت حسین (ع) ، مختار از زندان به زائده نامه ای نگاشت و از او درخواست تا بنزد یزید بن معاویه از وی شفاعت کند. یزید بشفاعت زائده، دستور داد تا ابن زیاد مختار را آزاد ساخت. ابن زیاد که با آزادی مختار مخالف بود، بر زائده که این شفاعت کرده بود، سخت غضب کرد. زائده به قعقاع ذهلی ومسلم بن عمر بابلی پناهنده شد و بشفاعت آن دو از خشم ابن زیاد رهائی یافت. زائده در جنگ با شبیب کوفی (از دلاورترین مبارزان با سلطنت امویان که در آن عصر به نام خوارج شناخته میشدند) به دستور حجاج بن یوسف شرکت کرد و هم در آن واقعه بدست حجاج فرزند شبیب کشته شد. (از تهذیب تاریخ ابن عساکر، زایده). زرکلی آرد: وی از قائذان لشکر امویان بود و آخرین نبردی که در آن شرکت داشت نبرد با شبیب خارجی بود و در سال 76 ه. ق. بدست فرزند شبیب (حجاج) بقتل رسید.. و رجوع به حبیب السیر چ خیام ج 2 ص 138، 139، 147، 148 و 153 شود
پس از واقعۀ قتل حضرت حسین (ع) ، مختار از زندان به زائده نامه ای نگاشت و از او درخواست تا بنزد یزید بن معاویه از وی شفاعت کند. یزید بشفاعت زائده، دستور داد تا ابن زیاد مختار را آزاد ساخت. ابن زیاد که با آزادی مختار مخالف بود، بر زائده که این شفاعت کرده بود، سخت غضب کرد. زائده به قعقاع ذهلی ومسلم بن عمر بابلی پناهنده شد و بشفاعت آن دو از خشم ابن زیاد رهائی یافت. زائده در جنگ با شبیب کوفی (از دلاورترین مبارزان با سلطنت امویان که در آن عصر به نام خوارج شناخته میشدند) به دستور حجاج بن یوسف شرکت کرد و هم در آن واقعه بدست حجاج فرزند شبیب کشته شد. (از تهذیب تاریخ ابن عساکر، زایده). زرکلی آرد: وی از قائذان لشکر امویان بود و آخرین نبردی که در آن شرکت داشت نبرد با شبیب خارجی بود و در سال 76 ه. ق. بدست فرزند شبیب (حجاج) بقتل رسید.. و رجوع به حبیب السیر چ خیام ج 2 ص 138، 139، 147، 148 و 153 شود